Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

21 ΜΑΡΤΙΟΥ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η διαφορετικότητα είναι πλούτος, ομορφιά, είναι η ίδια η ζωή!

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων καθιερώθηκε το 1966 από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση ενός τραγικού συμβάντος, που συγκλόνισε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Στις 21 Μαρτίου του 1960 η αστυνομία της ρατσιστικής Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά μιας διαδήλωσης φοιτητών στην πόλη Σάρπβιλ, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 70 άνθρωποι. Οι νεαροί διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά των νόμων του απαρτχάιντ, που είχε επιβάλλει το καθεστώς της λευκής μειοψηφίας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές. Ο ΟΗΕ μας καλεί αυτή τη μέρα να ενώσουμε τις φωνές μας για τα θύματα του ρατσισμού, των φυλετικών διακρίσεων, της ξενοφοβίας και της μισαλλοδοξίας. 

Την εκδήλωση θα παρουσιάσουν οι μαθήτριες της Β΄ τάξης Ελένη Αγγελακοπούλου και Αποστολία Χατζηγιάννη. 

Όλα αυτά ίσως ακούγονται υποκριτικά και οξύμωρα σε μια εποχή κατά την οποία οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται και τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται όλο και περισσότερο. Δεν πρέπει λοιπόν, η μέρα αυτή να λάβει επετειακό χαρακτήρα, ούτε να δώσει την ευκαιρία σε κείνους που εφαρμόζουν αυτές τις πολιτικές να χύσουν κροκοδείλια δάκρυα στις τηλεοράσεις και αλλού. Ας μην ξεχνάμε ότι ο ρατσισμός σε μια κοινωνία δε μετράται ούτε από τον αριθμό των ρατσιστικών επιθέσεων που εκδηλώνονται σε αυτήν ούτε ασφαλώς από ρηματικές αποκηρύξεις του τύπου "Εμείς δεν είμαστε ρατσιστές", που από μόνες τους εμπεριέχουν δόσεις ρατσισμού. Φαίνεται την επόμενη μέρα, από το πόσο κινητοποιείται η αστυνομία, από το πόσο ευαισθητοποιούνται οι δικαστικές αρχές και οι τοπικές κοινωνίες, από το πόσο καταδικάζονται από τους δημοσιογράφους, από το πόσο αντιστέκονται οι πολίτες. 

Ο Μάνος Χατζηδάκις είχε πει κάποτε : «Όταν το τέρας δεν μας ενοχλεί, αρχίζει να μας μοιάζει». Κι αυτό πρέπει να το 'χουμε πάντα κατά νου. 

Σας ευχαριστώ! 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 

Εισαγωγή 

Video 

Σ΄ αυτούς τους δύσκολους καιρούς ο κίνδυνος του ρατσισμού είναι καθημερινός. Στις μέρες μας η οικονομική κρίση τον επανέφερε σαν εφιάλτη. Τον έβγαλε από το σεντούκι της ιστορίας, ξεχασμένο από χρόνια, για να διαπλάσει συνειδήσεις φορώντας του έναν άλλο μανδύα, τον πατριωτικό. Το αποτέλεσμα; Πείνα, πόλεμος, θάνατος. 

«Άσπρο χέρι – μαύρο χέρι» του Γιάννη Κουτσοχέρα από τις μαθήτριες Ντιάνα Ανκούτσα της Α΄ τάξης και Γεωργία Ιωακείμ της Γ΄ τάξης. 

Τραγούδι 

Ακολουθεί το υπέροχο ποίημα που έχει γράψει ένα παιδί από την Αφρική και προτάθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως το καλύτερο ποίημα του 2006.

«Όταν γεννιέμαι είμαι μαύρος» από τη μαθήτρια Κωνσταντίνα Καρίτη της Α΄ τάξης.

Video

Η διαφορετικότητα μας κάνει ξεχωριστούς. Αν τη σεβαστείς εσύ, εγώ, ο καθένας από εμάς, ο κόσμος θα γίνει καλύτερος. Στη συνέχεια θα ακούσουμε την κραυγή ενός άγνωστου μετανάστη που γράφει : Για δες άνθρωπος είμαι και εγώ και δεν είμαι '' Ξένος''...

«Μη με φωνάζεις ξένο» από τους μαθητές Αναστασία Ζαρκαδούλα, Χριστίνα Αλεξοπούλου και Κώστα Νεοφώτιστο της Γ΄ τάξης.

Video 

Ο Γρηγόρης, ο Βασίλης και η Αναστασία είναι τρία Ελληνόπουλα που μόλις έχουν φτάσει στην Ελλάδα. Πρώτα ζούσαν στη μακρινή Ρωσία μα η ζωή τους είχε γίνει πολύ δύσκολη. Φτώχεια, πόλεμος, ανασφάλεια! Τι άλλο τους έμενε να κάνουν από το να γυρίσουν στην Ελλάδα, την πραγματική τους πατρίδα; 

Όμως τα πράγματα δεν είναι ρόδινα ούτε κι εδώ! Κάποιοι στο σχολείο τους αντιμετωπίζουν σαν ξένους, σαν ανεπιθύμητους. 

Ακολουθεί ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Από την κερασιά στο Ίντερνετ» της Θεοδώρας Γεωργακούδη από το μαθητή Ιλίρ Ντούσκου της Α΄ τάξης. 

Στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του εικοστού αιώνα, μετά την κατάρρευση των καθεστώτων των ανατολικών χωρών, μεγάλο μέρος του πληθυσμού τους μετακινήθηκε σε ευρωπαϊκές χώρες, με σκοπό την εξεύρεση εργασίας. Από την εποχή αυτή και ως τις μέρες μας ζουν και βιοπαλεύουν στη χώρα μας χιλιάδες οικονομικοί μετανάστες, όπως το παιδί του ποιήματος, που κερδίζει το ψωμί του στα φανάρια της λεωφόρου και κοιμάται στο μηχανοστάσιο του εργοστασίου. 

«Για ένα παιδί που κοιμάται» της Δήμητρας Χριστοδούλου από τη μαθήτρια Κωνσταντίνα Βασιλοπούλου της Δ΄ τάξης. 

Τραγούδι 

Ο σημαντικός Γερμανός συγγραφέας Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956) έγραψε το παρακάτω ποίημα το 1937, όταν ζούσε ως αυτοεξόριστος στη Σκανδιναβία, κατατρεγμένος από τη χιτλερική εξουσία. Ο Β' Παγκόσμιος πόλεμος δεν είχε ακόμη ξεσπάσει, αλλά το ναζιστικό καθεστώς είχε ήδη δώσει δείγματα του βίαιου και απάνθρωπου προσώπου του με την άγρια καταδίωξη των Εβραίων και των αντιφρονούντων Γερμανών. Πολλοί δημοκρατικοί καλλιτέχνες και διανοούμενοι διώχτηκαν ή αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, για να γλιτώσουν από την ηθική και σωματική τους εξόντωση. 

«Για τον όρο ΄΄μετανάστες΄΄» του Μπέρτολτ Μπρέχτ Μετάφραση: Μάριος Πλωρίτης από τις μαθήτριες Βιολέτα Λεμονή και Λαμπρινή Σαμανίδου της Δ΄ τάξης. 

Τραγούδι 

Ακολουθεί ένα Απόσπασμα από το βιβλίο «Στην κοιλάδα με τους ροδώνες» του Νίκου Εγγονόπουλου από τη μαθήτρια Αστερούλα Κουτσοθόδωρου της Δ΄ τάξης. 

Ο συγγραφέας του ποιήματος είναι ο Γερμανός πάστορας Martin Niemöller. Το ποίημα είναι αυτοβιογραφικό μιας κι ο ίδιος επέδειξε την αδιαφορία που αναφέρει και στο τέλος φυλακίστηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης από τους ναζιστές. 

«Όταν ήρθαν να πάρουν…» του Martin Niemöller από τη μαθήτρια Σπυριδούλα Καζάκου της Α΄ τάξης. 

Τραγούδι 

Ο άνθρωπος πρέπει να ενεργεί με γνώμονα το κοινό καλό και δεν πρέπει να ενδιαφέρεται μόνο για το προσωπικό του συμφέρον αλλά για όλη την ανθρωπότητα. Όλες οι ενέργειες του πρέπει να είναι ενάντια στον πόλεμο και την αδικία και να δίνει καθημερινό αγώνα για τα δικαιώματα και την ελευθερία όλων. 

«Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος» του Τάσου Λειβαδίτη από το μαθητή Κώστα Αγγελή της Α΄ τάξης. 

Τραγούδι 

Επίλογος 

Τραγούδι 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 

• Εισαγωγή (Διαφ. 1 – 3) 
• Video : Ανθρώπινα δικαιώματα!! (μέχρι 9:55) 
• Ποίημα : Άσπρο χέρι – μαύρο χέρι , Γιάννης Κουτσοχέρας (Διαφ. 4 – 6) 
• Τραγούδι : Locomondo – Χέρια σαν κι αυτά (μέχρι 3:02) 
• Ποίημα : Όταν γεννιέμαι είμαι μαύρος, παιδί από την Αφρική (Διαφ. 7 – 9) 
• Video : Ρατσισμός (0:49) 
• Ποίημα : Μη με φωνάζεις ξένο, Άγνωστος μετανάστης (Διαφ. 10 – 12) 
• Video : Ελληνική ιθαγένεια - Ρούντολφ (0:39) 
• Απόσπασμα από το βιβλίο : «Από την κερασιά στο Ίντερνετ», Θεοδώρα Γεωργακούδη (Διαφ. 13 – 15) 
• Ποίημα : Για ένα παιδί που κοιμάται, Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου (Διαφ. 16 – 18) 
• Τραγούδι : Ενωμένοι (5:05) 
• Ποίημα : Για τον όρο μετανάστες, Μπέρτολτ Μπρεχτ (Διαφ. 19 – 21) 
• Τραγούδι : Ανδριάνα Μπάμπαλη, Στάμος Σέμσης – Περιπλανώμενο (2:55) 
• Απόσπασμα από το βιβλίο «Στην κοιλάδα με τους ροδώνες», Νίκος Εγγονόπουλος (Διαφ. 22 – 24) 
• Ποίημα : Όταν ήρθαν να πάρουν…, Martin Niemöller (Διαφ. 25 – 27) 
• Τραγούδι : Δημητριάδη – Μικρόκοσμος (μέχρι 1:47) 
• Ποίημα : Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος, Τάσος Λειβαδίτης (Διαφ. 28 – 30) 
• Τραγούδι : Αερικά και φίλοι – Διαφορετικοί (4:30) 
• Κλείσιμο της εκδήλωσης (Διαφ. 31 – 32) 
• Τραγούδι : Φίλιππος Πλιάτσικας – Αν θα μπορούσα τον κόσμο να άλλαζα (3:27) 

Παγκόσμιες ημέρες

ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ

Διεθνής Ημέρα Μνήμης για τα Θύματα του Ολοκαυτώματος 

27 Ιανουαρίου

Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βίας και του Εκφοβισμού 

6 Μαρτίου 

Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης 

21 Μαρτίου 

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού 

21 Μαρτίου 

Πανελλήνια Ημέρα Προσφύγων 

5 Απριλίου

Παγκόσμια Ημέρα Αθλητισμού για την Ανάπτυξη και την Ειρήνη 

6 Απριλίου

Παγκόσμια Ημέρα Τέχνης 

15 Απριλίου

Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου 

23 Απριλίου

Παγκόσμια Ημέρα Γέλιου 

6 Μαΐου

Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας 

13 Μαΐου

Παγκόσμια Ημέρα Γονέων 

1 Ιουνίου

Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος 

5 Ιουνίου

Παγκόσμια Ημέρα του Πατέρα 

17 Ιουνίου

Διεθνής Ημέρα Ειρήνης 

21 Σεπτεμβρίου

Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών 

5 Οκτωβρίου

Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού 

20 Νοεμβρίου

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 

10 Δεκεμβρίου

Παγκόσμια Ημέρα Μετανάστη 

18 Δεκεμβρίου

Πολιτιστικό Πρόγραμμα : Η ιστορία του ελληικού κινηματογράφου

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ

Οι αθηναίοι πρωτοβλέπουν κινηματογράφο το 1897. Η προβολή της κινούμενης εικόνας προκαλεί ζωηρές αντιδράσεις και το καινούργιο θέαμα γίνεται μόνιμο θέμα συζήτησης και αιτία πολλών δημοσιεύσεων . 

Ο ελληνικός αλλά και ο Βαλκανικός κινηματογράφος ξεκινάει το 1906 με τους αδερφούς Γιαννάκη και Μίλτο Μανάκια που αρχίζουν να κινηματογραφούν στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας, όταν ακόμα βρίσκεται στην επικράτεια της καταρρέουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Μανάκια δημιουργούν ένα μοναδικής αξίας αρχείο με πάνω από 60 ταινίες. Ένας Γάλλος κινηματογραφιστής ο Λεόνς, γυρνά τα πρώτα επίκαιρα από την Μεσο ολυμπιάδα της Αθήνας , την ίδια χρονιά.

Το 1907 ανοίγει ο πρώτος κινηματογράφος στην Αθήνα. Οι αίθουσες προβολών αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται. Έκτακτες προβολές οργανώνονται στα θέατρα. Την χρονική περίοδο μεταξύ 1910-11 γυρίζονται ορισμένες βουβές κωμωδίες μικρού μήκους από τον σκηνοθέτη – Ηθοποιό Σπύρο Δημητρακόπουλο, ο οποίος ερμηνεύει και τους περισσότερους ρόλους των ταινιών, με το ψευδώνυμο “Σπυρίδιον".

Το 1914 ιδρύεται η κινηματογραφική εταιρία "Αστυ Φιλμ" και αρχίζει η παραγωγή ταινιών μεγάλης διάρκειας. Η Γκόλφω, ένα γνωστό θεατρικό δραματικό ειδύλλιο, δίνει το σενάριο και είναι η πρώτη Ελληνική ταινία μεγάλου μήκους. 

Στην διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου η κινηματογραφική παραγωγή δεν αναστέλλεται εντελώς αλλά περιορίζεται στα πολεμικά επίκαιρα. Παρά της αντιξοότητες του πολέμου αναδεικνύονται σημαντικοί έλληνες σκηνοθέτες (Γεώργιος Προκοπίου, Δημήτρης Γαζιάδης κ.α.) που γυρίζουν με πολύ ψυχή και με λίγα με πρωτόγονα μέσα, σκηνές από το μέτωπο και την Μικρασιατική καταστροφή. 

Η πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία έρχεται το 1920 με το φιλμ "Ο Βιλλάρ στα γυναικεία λουτρά του Φαλήρου", στο οποίο είναι σκηνοθέτης, σεναριογράφος και πρωταγωνιστής ο κωμικός ηθοποιός Βιλλάρ - ψευδώνυμο του κρητικής καταγωγής Νικολάου Σφακιανάκη. Ο πίο διάσημος κινηματογραφικός αστέρας στα χρόνια του 20 είναι ο Μιχαήλ Μιχαήλ του Μιχαήλ που γνώρισε κι αυτός μια πρόσκαιρη δόξα. Αξιοσημείωτες είναι οι προσπάθειες του Αχιλλέα Μαδρά που γυρίζει τον "Μάγο της Αθήνας" και τη "Μαρία Πενταγιώτισσα".

Την χρονική περίοδο 1928- 1931 μεγαλουργεί η κινηματογραφική επιχείρηση "Νταγκ- Φιλμ" που λειτουργούσε ήδη από το 1918 και ασχολήθηκε με ιστορικές ταινίες και την κινηματογράφηση λογοτεχνικών έργων. Ξεχωρίζουν οι ταινίες "Δάφνις και Χλόη" (1931 σε σκηνοθεσία Ο. Λάσκου), "Έρως και κύματα" (1928 σε σκηνοθεσία Δ. Γαζιάδη). Στην ταινία "Δάφνις και Χλόη" εμφανίζεται το πρώτο γυμνό του Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου. Από αυτή την εποχή αρχίζει μια σοβαρότερη προσπάθεια οργάνωσης και συστηματοποίησης της κινηματογραφικής παραγωγής που όμως θα διακοπεί βίαια από τον πόλεμο.

Το 1932 παίζεται στους κινηματογράφους η πρώτη ομιλούσα ταινία ο Αγαπητικός της Βοσκοπούλας, της "Ολύμπια Φιλμ" σε σκηνοθεσία Δ. Τσακίρη. "Οι Απάχηδες των Αθηνών" που είναι μια μεταφορά τηςν πετυχημένης οπερέτας του Νίκου Χατζηαποστόλου, θεωρείται μια από τις πιο αξιόλογες προσπάθειες του ομιλούντα κινηματογράφου και η προβολή της συνοδεύεται από τα τραγούδια του έργου και κάποιους ήχους γραμμένους σε ένα γραμμόφωνο που κρύβεται πίσω από την οθόνη.

Ο Φιλοποίμην Φίνος εμφανίζεται στο προσκήνιο της Ελληνικής παραγωγής ιδρύοντας μαζί με συνεταίρους το 1939 στο Καλαμάκι τα "Ελληνικά Κινηματογραφικά Στούντιο" και γυρίζει την πρώτη του ταινία σαν παραγωγός, αλλά και σκηνοθέτης, "Το τραγούδι του χωρισμού", που είναι η πρώτη κι η τελευταία που σκηνοθετεί. Μέσα στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής που ακολουθεί, ο Φίνος ιδρύει τη "Φίνος Φιλμ" (1942) που έμελλε να σφραγίσει την ιστορία του Ελληνικού κινηματογράφου. Μέσα στην κατοχή γυρίζονται δύο σημαντικές ταινίες, Η φωνή της καρδιάς (1943, σε σκηνοθεσία Δ. Ιωαννόπουλου) και Χειροκροτήματα (1944, σε σκηνοθεσία Γ. Τζαβέλα). Και στις δύο εμφανίζεται στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ο νεαρός πρωταγωνιστής του θεάτρου Δημήτρης Χορν προκαλώντας αίσθηση. Στην ουσία αυτές οι δύο ταινίες είναι που εγκαινιάζουν μια νέα πολύ δημιουργική περίοδο για το ελληνικό σινεμά. Τα “Χειροκροτήματα” αναγγέλουν το μεγάλο σκηνοθετικό ταλέντο του Τζαβέλλα που για την επόμενη εικοσαετία γυρνάει μερικές από τις καλύτερες ταινίες του ελληνικού σινεμά.Το 1944 η μεγάλη μας τραγωδός Κατίνα Παξινού, τιμάται με το Όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της στην ταινία "Για ποιόν χτυπάει η καμπάνα".

Πολιτιστικό Πρόγραμμα : Τα παιδία θέατρο ... παίζει

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΘΕΑΤΡΟ ... ΠΑΙΖΕΙ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΘΕΑΤΡΟ

Το θέατρο είναι ο κλάδος της τέχνης που αναφέρεται στην απόδοση ιστοριών μπροστά σε κοινό, με τη χρήση κυρίως του λόγου, αλλά και της μουσικής και του χορού. Πρόκειται για την παραγωγή ζωντανών απεικονίσεων πραγματικών ή φανταστικών συμβάντων με σκοπό την τέρψη και την επιμόρφωση των θεατών. Το θέατρο μπορεί να έχει διάφορες μορφές, όπως είναι ο μονόλογος, η όπερα, το μπαλέτο, η παντομίμα κ.ά. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα, σαν μια εξέλιξη του διθυράμβου. Οι πρώτες μορφές του θεάτρου σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής αρχαιότητας ήταν η τραγωδία, η κωμωδία και το σατυρικό δράμα. Στο αρχαίο ελληνικό θέατρο πρωταγωνιστούσαν μονάχα άντρες και ακόμη και σε γυναικείους ρόλους ντύνονταν οι ίδιοι γυναίκες. Έπειτα ο χώρος του θεάτρου μέσα από το πέρασμα των χρόνων εξελίχθηκε και τώρα στις σκηνές του θεάτρου πρωταγωνιστούν τόσο γυναίκες όσο και παιδιά.

Το 1962, από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου, καθιερώθηκε η 27η Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου. Υπάρχουν περίπου 220 θέατρα στην Ελλάδα.

Θεατρικά είδη - Μορφές 

Κλασική κατηγοριοποίηση του Ευρωπαϊκού θεάτρου

➤  Θέατρο πρόζας (ο λόγος ακολουθεί την καθημερινή του χρήση).

➤  Τραγωδία : Η τραγωδία είναι δραματικό είδος ποιητικού λόγου που εμφανίστηκε στην Αρχαία Ελλάδα. Η Μούσα που την εκπροσωπεί είναι η Μελπομένη. Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης στο έργο του Περί Ποιητικής, δίνει τον εξής ορισμό της τραγωδίας:

➤  «Ἔστιν οὖν τραγωδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καὶ τελείας, μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ, χωρὶς ἑκάστῳ τῶν εἰδὼν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καὶ οὐ δι' ἀπαγγελίας, δι' ἐλέου καὶ φόβου περαίνουσα τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν»

➤  Κωμωδία : Με τον όρο κωμωδία χαρακτηρίζεται κάθε έργο που έχει ως σκοπό να διασκεδάσει μέσω κάποιου χιουμοριστικού θέματος. Η ακαδημαϊκή της έννοια, επηρεασμένη από το αρχαίο ελληνικό θέατρο, είναι συνήθως διαφορετική και συνυφασμένη με την σατιρική κωμωδία πολιτικού θέματος.

➤  Δράμα (ό,τι δεν εμπίπτει στα προηγούμενα δύο) : Το δράμα αποτελεί είδος της αρχαίας ελληνικής ποίησης το οποίο συνθέτει στοιχεία από τα δύο είδη που προηγούνται χρονικά, το έπος και τη λυρική ποίηση. Ετυμολογικά προέρχεται από το ρήμα δράω-ω, επομένως σημαίνει το είδος της ποίησης που συνοδεύεται από αναπαράσταση των πράξεων που περιγράφει. Το δράμα είναι δημιούργημα του ελληνικού πνεύματος. Γεννήθηκε και αναπτύχθηκε στην Αττική από τις γιορτές που γίνονταν προς τιμήν του θεού Διονύσου, οι οποίες πρόσφεραν σ' αυτό πολλά δραματικά στοιχεία (τα δρώμενα). Τα είδη του δράματος είναι τρία : η κωμωδία, η τραγωδία και το σατυρικό δράμα.

Μουσικό θέατρο (η χρήση του λόγου είναι προσωδιακή)

➤  Όπερα : αποτελεί μουσικό θεατρικό είδος, είναι δηλαδή μουσική σύνθεση που περιλαμβάνει συγχρόνως και σκηνική δράση. Οι διάλογοι των ηθοποιών της όπερας αποδίδονται με τη μορφή τραγουδιού ενώ η θεατρική παράσταση εκτυλίσσεται παρουσία ενός μουσικού συνόλου. Στην όπερα ενσωματώνονται πολλά καλλιτεχνικά είδη όπως η μουσική, το θέατρο, ο χορός και η σκηνογραφία. Αποδίδεται συχνά στα ελληνικά και ως μελόδραμα.

➤  Οπερέτα : είναι ένα διεθνές θεατρικό είδος όπερας σε μικρότερη, απλούστερη και ελαφριά απόδοση με περισσότερο κωμικό χαρακτήρα, της οποίας ένα μεγάλο μέρος είναι πρόζα. Στην ελληνική αποδόθηκε με τον όρο «Μελοδραμάτιο» (υποκοριστικό του Μελοδράματος), που όμως δεν καθιερώθηκε.

➤  Μιούζικαλ : είναι είδος θεάτρου που περιλαμβάνει τραγούδια, διαλόγους (πρόζα) και χορό. Είναι ένας τρόπος να ειπωθεί μια ιστορία και να εκφραστεί το συναισθηματικό περιεχόμενό της, δηλαδή το χιούμορ, το πάθος, ο έρωτας, ο θυμός και πολλά άλλα. Αυτή η ιδιαιτερότητα να έχει ίση αντιμετώπιση και να δίνει την ίδια σοβαρότητα σε όλες τις τέχνες που το αποτελούν, δίνει στο είδος ένα χαρακτήρα που αναγνωρίζεται ως το μουσικό θέατρο.

➤  Χοροθέατρο : έργο που συνδυάζει στοιχεία χορού, μουσικής και θεάτρου, η ομάδα των ηθοποιών-χορευτών που ανεβάζει το παραπάνω έργο και ο χώρος όπου αυτή εδρεύει ή / και δίνει παραστάσεις

➤  Μπαλέτο : Ο χορός αυτός καθορίζεται στα βήματα και τις κινήσεις του, ως μέρος μιας διεργασίας που ονομάζεται χορογραφία, η οποία με τη σειρά της εκτελείται από επαγγελματίες του χώρου και περιλαμβάνει άλλες μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης, όπως την ηθοποιία και τη μιμητική. Θεωρείται μία από τις πλέον υψηλόβαθμες τέχνες, που απαιτεί πολυετή εξάσκηση ώστε να φτάσει κανείς σε επαγγελματικό επίπεδο. 

Θέατρο μορφών

➤  Μαριονέτες : είναι ομοιώματα, συνήθως ανθρώπων, με κινητά μέλη, τα οποία κρέμονται από σπάγκο ή εύκαμπτο σύρμα, για να μπορεί κάποιος να τα κινεί, δίνοντας την εντύπωση ότι κινούνται από μόνα τους και χρησιμοποιούνται στο κουκλοθέατρο.

➤  Θέατρο Σκιών : είναι ένα από τα αρχαιότερα είδη θεατρικού θεάματος. Το θέατρο σκιών παίζεται κυρίως με ημιδιαφανείς ζωγραφισμένες εικόνες συνήθως πάνω σε χαρτί αλλά και σε δέρμα και σε άλλα ημιδιάφανα υλικά, τις λεγόμενες φιγούρες. Ο καραγκιοζοπαίχτης χειρίζεται τις φιγούρες μπροστά από μία άσπρη οθόνη, συνήθως ένα τεντωμένο άσπρο σεντόνι (μπερντές), που φωτίζεται από πίσω. Έτσι ο θεατής ξεχωρίζει εύκολα τα περιγράμματα των εικόνων ή ανάλογα την κατασκευή τους ξεχωρίζει και τα χρώματα. Για την διαχείριση των φιγούρων χρειάζεται ειδικές λαβίδες που είναι επάνω σε καίρια σημεία και προσφέρουν την αίσθηση της ευλυγισίας και της ζωντάνιας. Πολλές φορές η παράσταση συνοδεύεται από μουσικά από ζωντανή ορχήστρα για να γίνει πιο ωραία.

Σύνθετα θεάματα

➤  Παντομίμα : είναι είδος παραγωγής μουσικής κωμωδίας, που προορίζεται για την οικογενειακή ψυχαγωγία. Η σύγχρονη παντομίμα περιλαμβάνει τραγούδια, φάρσες, χονδροειδή κωμωδία και χορό. Συνδυάζει επίκαιρο χιούμορ, με μία ιστορία ελαφρά βασισμένη σε κάποιο πολύ γνωστό παραμύθι ή θρύλο, ή σε λαογραφικά στοιχεία. Είναι συμμετοχική μορφή θεάτρου, όπου παίρνει μέρος και το κοινό, το οποίο αναμένεται να τραγουδήσει μαζί με τους καλλιτέχνες ορισμένα κομμάτια της μουσικής, και να φωνάζει φράσεις σε αυτούς.

➤  Επιθεώρηση : είναι είδος θεατρικής τέχνης που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα. Χαρακτηρίζεται από εναλλαγές πράξεων δηλαδή αλλεπάλληλων σκηνών μουσικής, τραγουδιού, χορού, διαλόγων, μπαλέτου κλπ. Τα κυρίαρχα στοιχεία της είναι ο κωμικός λόγος, η σάτιρα, ο αναχρονισμός και η αμφισβήτηση της πολιτικής και κοινωνικής επικαιρότητας.

➤  Μεσαιωνικά μυστήρια (δρώμενα βασισμένα σε χωρία της Βίβλου)

ΚΟΡΥΦΑΙΟΙ ΘΕΑΤΡΙΚΟΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ

Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ

Σοφοκλής (496 π.Χ.- 406 π.Χ.) :

Ήταν Έλληνας τραγικός ποιητής της κλασικής εποχής. Σύμφωνα με αρχαίες μαρτυρίες φαίνεται ότι έγραψε περίπου 123 έργα από τα οποία παραδίδονται ολοκληρωμένες μόνο επτά τραγωδίες...

Δημήτριος Κορομηλάς (1850-1898) :

Ήταν Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος και εκδότης. Θεωρείται ότι ανανέωσε το ελληνικό θέατρο της εποχής του και ότι καθιέρωσε το κωμειδύλλιο και το δραματικό ειδύλλιο στην Ελλάδα...

Γρηγόριος Ξενόπουλος (1867-1951) :

Ήταν Ζακυνθινός μυθιστοριογράφος, δημοσιογράφος και συγγραφέας θεατρικών έργων...

Κάρολος Κουν (1908-1987) :

Δημιουργός τέχνης και παιδαγωγός του θεάτρου. Γεννημένος στην Προύσα, από μικρή ηλικία σχημάτιζε μελωδίες στο πιάνο κι έκοβε τα μοντέλα από τα περιοδικά της μητέρας του, κάνοντας θέατρο... 

Ιάκωβος Καμπανέλλης (1921-2011) : 

Ήταν Έλληνας θεατρικός συγγραφέας, δημοσιο-γράφος και ακαδημαϊκός. Εργαζόταν το πρωί και το βράδυ σπούδαζε τεχνικό σχέδιο στη Σιβιτανίδειο. Το 1943 συνελήφθη από τους Γερμανούς και οδηγήθηκε και κρατήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαουτχάουζεν μέχρι το 1945, οπότε και απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις...

Γιώργος Αρμένης (1943) :

Είναι Έλληνας ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας...

Λούλα Αναγνωστάκη (Δεκαετία του ΄30) :

H Λούλα Αναγνωστάκη είναι Ελληνίδα θεα-τρική συγγραφέας. Γεννήθηκε στη Θεσσα- λονίκη τη δεκαετία του 1930 και είναι μικρότερη αδελφή του ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη. Σπούδασε και πήρε πτυχίο από τη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης... 

Γουίλιαμ Σαίξπηρ (1564-1616) : 

Ένας από τους μεγαλύτερους συγγραφείς και δραματουργούς της αγγλικής γλώσσας. 

Τα θεατρικά έργα του, πολλά από τα οποία είναι διάσημα σε όλη την υφήλιο, έχουν μεταφραστεί σε 80 γλώσσες και μελετούνται, εκτελούνται και διασκευάζονται συνεχώς...

Μολιέρος (1622-1673) : 

Μεγάλος θεατρικό συγγραφέα, που κατάφερε να αποδώσει ίση αξία στην κωμωδία, όπως και στην τραγωδία...

Ερρίκος Ίψεν (1828-1906) :

Ο Ερρίκος Ίψεν είναι ο μεγαλύτερος θεατρικός συγγραφέας που έβγαλε ποτέ η Νορβηγία και όχι μόνο. Η χρεοκοπία και η ταξική πτώση της οικογένειας, έπαιξαν μεγάλο ρόλο στο μετέπειτα έργο του. Ο Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας συνήθιζε να θίγει ευαίσθητα θέματα της εποχής του, όπως τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, το κόστος που συνεπάγεται η προσπάθεια διατήρησης του πλούτου και του κοινωνικού status, καθώς και ζητήματα ηθικής τάξης... 

Όσκαρ Ουάιλντ (1854-1900) :

Ιρλανδός μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεα-τρικός συγγραφέας και κριτικός. Ο πιο αναγνωρίσιμος καλλιτέχνης της βικτοριανής εποχής, αντισυμβατικός και ιδιοφυής, έζησε την κολακεία και την τεράστια φήμη, αλλά και την κατασυκοφάντηση, τη φυλακή, την εξορία...

Τζόρτζ Μπέρναρντ Σο (1856- 1950) : 

Ήταν Ιρλανδός στην καταγωγή και υπήρξε κριτικός, δραματουργός και θεατρικός συγγραφέας που τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1925...

Θόρντον Ουάιλντερ (1897-1975) : 

Ήταν Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας και μυθιστοριογράφος.

Πέρασε τα παιδικά του χρόνια σε πόλεις της Κίνας όπου ήταν πρόξενος ο πατέρας του, και σπούδασε στο Γέιλ, στην Αμερικανική Αρχαιολογική Σχολή της Ρώμης και στο Χάρβαρντ...

Μπέρτολτ Μπρεχτ (1898-1956) : 

Γερμανός δραματουργός, σκηνοθέτης και ποιητής του 20ού αιώνα. Θεωρείται ο πατέρας του “επικού θεάτρου” (Episches Theater) στη Γερμανία...

Σάμιουελ Μπέκετ (1906-1989) : 

Θεωρείται ένας από τους τελευταίους μοντερνιστές και δικαίως μια εμβληματική φιγούρα ανάμεσα στους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Το 1969 του απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του...

Τενεσί Ουίλιαμς (1911-1983) : 

Φιλολογικό ψευδώνυμο του Τόμας Λανιέ Ουίλιαμς, υπήρξε ένας από τους σημαντικότε-ρους Αμερικανούς θεατρικούς συγγραφείς... 

Άρθρουρ Μίλλερ (1919-2005) : 

Ένας από τους κορυφαίους Αμερικανούς θεατρικούς συγγρα-φείς. Μέσω του έργου του, εξέθεσε τα ψεγάδια του «Αμερικανικού Ονείρου», δεχόμενος ισχυρή κριτική στη χώρα του...

(Βλ. περισσότερα για τους θεατρικούς συγγραφείς στην παρουσίαση που ακολουθεί.)

Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ

Μια τέχνη που αναπτύσσεται από τα αρχαία χρόνια, μια από τις πρώτες τέχνες με την οποία καταπιάστηκαν οι άνθρωποι και πάνω σε αυτήν στηρίχτηκαν άλλες τέχνες. Ο λόγος για το θέατρο.

Για τους Αρχαίους Έλληνες το θέατρο αποτελούσε σημαντικό κομμάτι της ζωής τους. Θεωρούσαν ότι είναι διδακτικό αλλά το έβλεπαν και ως ένα είδος ανακούφισης, κάθαρσης όπως την έλεγαν. 

Μέσα από τα προβλήματα των ηρώων των τραγωδιών ανακουφίζονταν και οι ίδιοι οι θεατές, επιφέρει όπως λέει ο Αριστοτέλης «τὴν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν».

Το θέατρο σήμερα διαφοροποιείται για να ανταποκριθεί σε πολυάριθμες νέες αισθητικές και κοινωνικές λειτουργίες. Η ανάπτυξη του συνδέεται στενά με την ανάπτυξη της τεχνολογικής σκέψης και κοινωνικής συνείδησης. Η χρησιμότητα του διακλαδίζεται σε πέντε βασικές λειτουργίες :

1. Η ψυχαγωγική λειτουργία : Το θέατρο ως μορφή τέχνης δίνει τη δυνατότητα να συνδεθούμε, να συγκινηθούμε, να αγγίξουμε ο ένας τον άλλο, να νιώσουμε μαζί μια αλήθεια. Επιβιώνει ως μέσο ψυχαγωγίας γιατί απλά ανταποκρίνεται σε κάποια ψυχοθεραπευτική ανάγκη που απορρέει από την ιδέα της αριστοτελικής καθάρσεως. Η δύναμη της θεατρικής τέχνης σε όλα τα ψυχοφθαρτικά πάθη, ανοίγει και προσφέρει στον άνθρωπο μια εκτονωτική κι ανακουφιστική διέξοδο.

2. Η ψυχολογική λειτουργία : Στα σανίδια της σκηνής ζωντανεύουν οριακές καταστάσεις, απωθημένα όνειρα και φόβοι. Κάποιες κρυφές μας επιθυμίες παίρνουν σάρκα και οστά και διαμέσου των ηρώων που συντρίβονται, ξορκίζουμε τα δικά μας φαντάσματα. Κι αν τα αρνητικά στοιχεία όπως η βία, η αδικία, ο φόβος, η διαστροφή, δεν επιδρούν πάνω μας διαλυτικά είναι γιατί μέσα από την καλλιτεχνική έκφραση όπως έλεγε ο Μπαρρώ η τέχνη μετατρέπει τα μικρόβια σε εμβόλιο.

3. Η πολιτική λειτουργία : Το θέατρο καυτηριάζει τα κακώς κείμενα, λειτουργεί κριτικά, υπονομεύει καθιερωμένες αξίες και διαμορφώνει την πολιτική αυτοσυνειδησία του θεατή.

4. Η αισθητική λειτουργία : Αν κάποτε από κάποιους το θέατρο θεωρήθηκε βρώμικο, δεν έφταιξε γι' αυτό. Το θέατρο δεν είναι βρώμικο, κακόπεσε στα χέρια κάποιων που ήταν βρώμικοι κι απ' αυτό κινδυνεύει πάντα. Το θέατρο ως θέατρο έξω από οποιαδήποτε εξουσία είναι γλώσσα που μιλάει τη δική της αλήθεια κι έχει τους δικούς της κώδικες. Η αισθητική φύση του είναι και η ουσία του.

5. Η παιδαγωγική λειτουργία : Ο θεατής ιδιαίτερα της τραγωδίας εξοικειώνεται με δυο επικίνδυνα πάθη, το φόβο και τον έλεο και μαθαίνει να αισθάνεται χωρίς υπερβολές και νοσηρές ακρότητες. Τα όσα δηλαδή έντονα πάθη ζει ο θεατής της τραγωδίας, μαθαίνει να τα μετριάζει και να τα χειραγωγεί στη ζωή.

Επομένως η τέχνη διαπαιδαγωγεί τον άνθρωπο, τον βελτιώνει, τον κάνει καλύτερο και τελικά τον ηθικοποιεί. 

Από όλες τις τέχνες το θέατρο είναι η πιο κοινωνική τέχνη, η πιο άμεση και αποτελεσματική, η πιο προκλητική για τις αντιδράσεις των ανθρώπων, γιατί το υλικό με το οποίο δημιουργεί είναι έμψυχο – και ο άνθρωπος είναι ο πιο πειστικός φορέας νοημάτων, πιο πειστικός από το γραπτό λόγο, την εικόνα και τον ήχο. 

Ο Μπρεχτ έλεγε ότι το θέατρο δεν μπορεί ν' αλλάξει τον κόσμο. Μπορεί όμως ν' αλλάξει τους θεατές. Αυτοί αν θέλουν μπορούν ν' αλλάξουν τον κόσμο.

Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας : Παιχνίδι και ψυχική υγεία

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ 

Το παιχνίδι ως μέσο αγωγής και αναψυχής στην εκπαίδευση 

Το παιχνίδι είναι το καλύτερο μέσο για βιωματική μάθηση και συμβάλλει στην ισορροπημένη ανάπτυξη και στην ψυχική υγεία, όχι μόνο των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων. Χιλιάδες έρευνες ανά τον πλανήτη αποδεικνύουν ότι η μάθηση επιτυγχάνεται πιο αποτελεσματικά και διαρκέστερα μέσω δραστηριοτήτων αναψυχής. Ειδικότερα στη Φυσική Αγωγή, οι δραστηριότητες κινητικής αναψυχής, αποτελούν τον κατεξοχήν ευχάριστοτρόπο εκμάθησης των πιο σύνθετων δεξιοτήτων και απαιτητικών αθλημάτων. 

https://www.youtube.com/watch?v=oytaOarTJNs

Για τα πολλαπλά οφέλη της γυμναστικής, της άθλησης γενικότερα, τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή, για τον ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να έχει ως μέσο πρόληψης ή αποφυγής δυσάρεστων καταστάσεων και νοσημάτων, καθώς και για τον τρόπο που διδάσκεται στα σχολεία και τη σημασία της επιμόρφωσης των παιδαγωγών-γυμναστών, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6/105,8 και στην εκπομπή «Κάτι που μας αφορά», η MSc εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγήςστην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, Βίβιαν Παπαγεωργίου. 

– Κ. Παπαγεωργίου, τα παιδιά σήμερα δεν έχουν ελεύθερο χρόνο, καθώς οι απαιτήσεις του σχολείου είναι αυξημένες και είναι φορτωμένα με πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες, παραγκωνίζοντας το παιχνίδι. Εξηγήστε μας γιατί το παιχνίδι είναι τόσο σημαντικό και κυρίως για τα παιδιά; 

Η σημαντικότητα του παιχνιδιού στην ανάπτυξη και την ψυχική υγεία, όχι μόνο των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων, είναι αδιαμφισβήτητη. Φιλόσοφοι και επιστήμονες έχουν διατυπώσει θεωρίες και απόψεις ανά τους αιώνες για τα οφέλη του παιχνιδιού, που συγκλίνουν κυρίως στα εξής: 

Αποτελεί το μέσο για γνωριμία, ανακάλυψη, αποδοχή και βελτίωση του εαυτού μας, συμβάλλει στο να αντιληφθούμε τον εαυτό μας στον χώρο, αλλά και σε σχέση με τους άλλους (ψυχοκίνηση). Είναι ο τρόπος για να πειραματιστούμε σε διαφορετικούς ρόλους και συμπεριφορές, απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και ενισχύει τη διαδικασία της μάθησης βιωματικά. 

Επιπλέον, κάθε άνθρωπος που αξιοποιεί τον ελεύθερό του χρόνο ποιοτικά και περνάει ευχάριστα, οδηγείται σε μια ανάταση ψυχής, δηλαδή σε αναψυχή. Οι δραστηριότητες που επιλέγονται για την ποιοτική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου και σχετίζονται την αναψυχή των εμπλεκομένων σε αυτές, ονομάζονται Δραστηριότητες (κινητικής) Αναψυχής και σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και τα… παιχνίδια. 

Παρά λοιπόν τη σημαντικότητα της ορθής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου με παιχνίδια για την ψυχική μας ανάταση και κατ’ επέκταση για την ψυχική μας υγεία, δυστυχώς, ούτε εμείς, αλλά ούτε τα παιδιά μας, παίζουν πολύ σήμερα. 

https://www.youtube.com/watch?v=408eC_yJuSM

– Θα ήθελα να εστιάσουμε σε έναν άλλον πιο ιδιαίτερο ρόλο που μπορεί να έχει η άσκηση, η άθληση γενικότερα, για τη φυσική μας κατάσταση και ψυχική μας υγεία. Μπορεί, πιστεύετε, να λειτουργήσει ως μέσο πρόληψης ή αποφυγής δυσάρεστων καταστάσεων και νοσημάτων;  

Είναι αλήθεια ότι η γυμναστική, η άθληση, βελτιώνει τη φυσική μαςκατάσταση και την ψυχική μας υγεία, καθώς δημιουργεί ευεξία και ανάταση. Πολλές φορές μάλιστα, μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση (π.χ. μετά από ένα τραυματισμό). Επιπλέον, υπάρχει το θεραπευτικό παιχνίδι που βοηθάει σε πολλές περιπτώσεις και λειτουργεί ως μέσο θεραπείας για ψυχικά νοσήματα. 

– Στις μέρες μας τα παιδιά συνήθως παίζουν κατά κύριο λόγο ποδόσφαιρο ή μπάσκετ και γενικότερα υπάρχει η τάση του πρωταθλητισμού σε όλα τα αθλήματα. Συμβαίνει πράγματι αυτό; Και τι γίνεται με τα παιδιά που δεν μπορούν να ανταποκριθούν σ’ αυτές τις απαιτήσεις, περιθωριοποιούνται; 

Τα παιδιά προτιμούν συνήθως αυτά τα αθλήματα, τα οποία ωστόσο δεν είναι και δεν πρέπει να γίνονται ανταγωνιστικά, αλλά συναγωνιστικά.Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ιδιαίτερη σημασία έχει ο ρόλος του παιδαγωγού, που καλείται να ενσωματώσει όλα τα παιδιά, όχι μόνο τα πιο αδύναμα ή αυτά που δεν είναι βιολογικά ώριμα να ανταποκριθούν, αλλά παράλληλα οφείλει να βρει τρόπους ώστε να αμβλύνει και τη διαφορετικότητα μέσω ομαδικού παιχνιδιού, π.χ. σε παιδιά με διαφορετικές ικανότητες ή και εθνικότητες. Άλλωστε, το ομαδικό παιχνίδι μπορεί να συμβάλει στην άμβλυνση και των συμπεριφορών bullying. 

– Ξέρω ότι έχετε συμμετάσχει σε μια πολύ επιτυχημένη δράση, σ’ ένα πρόγραμμα συνεργασίας ανάμεσα σε δύο σχολεία, το 6ο Δημοτικό Χαλανδρίου, όπου ήσασταν γυμνάστρια εσείς, και το 10ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων, όπου παρουσιάσατε ένα καινούργιο παιχνίδι-άθλημα, το «Run and out». Μιλήστε μας γι’ αυτό. 

Το 2009, ο γυμναστής Μιχάλης Μερτζιανίδης, με την αρωγή των μαθητών του, εμπνεύστηκε και δημιούργησε στο 10ο Δημοτικό Σχολείο Ιωαννίνων, ένα ομαδικό παιχνίδι, το «Run & Out». Το παιχνίδι αρχικώς αντιμετωπίστηκε απλά, όπως πολλά άλλα παιχνίδια που παίζονται κατά καιρούς στις σχολικές αυλές κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής. 

Όμως, με τον καιρό, το «Run and Out» πήρε διαφορετικές διαστάσεις. Άρχισε να εξαπλώνεται και στα υπόλοιπα Δημοτικά Σχολεία των Ιωαννίνων, της ελληνικής επικράτειας ευρύτερα, αλλά και στο εξωτερικό. Το αποτέλεσμα είναι να οργανώνεται κάθε χρόνο Πρωτάθλημα «Run & Out»στα Γιάννενα και μάλιστα με χορηγούς και κάθε χρόνο να έχει ακόμα περισσότερες συμμετοχές και μεγαλύτερη επιτυχία. 

Το «Run & Out» έχει αποτελέσει εισήγηση σε Αθλητικά Συνέδρια στην Ελλάδα και έχει τιμηθεί με βραβείο «Αριστείας και Καινοτομίας στην Εκπαίδευση». Το 2014, η Διεθνής Ένωση Αθλητικών Συντακτών Ευρώπης (AIPS Europe) ανακοίνωσε ότι το «Run and Out» προτάθηκε για το Ευρωπαϊκό βραβείο fair play (European fair play 2014). Μάλιστα, η πρόθεση εκ μέρους του συγκεκριμένου ευρωπαϊκού φορέα είναι η διάδοση «Run & Out» σε όλη την Ευρώπη. Πράγματι, λοιπόν, πέρυσι το παρουσιάσαμε στα Γιάννενα με πολύ μεγάλη επιτυχία και με τη συμμετοχή των μαθητών, που το χάρηκαν και διασκέδασαν με την ψυχή τους. 

– Παλαιότερα τα παιδιά δεν είχαν τόσο πολλά ούτε τέτοια παιχνίδια. Πολλές φορές τα φτωχά παιδιά δεν είχαν ούτε μπάλα κι όμως χρησιμοποιούσαν τη φαντασία τους κι έφτιαχναν από απλά υλικά δικά τους παιχνίδια, π.χ. μπάλα από χαρτί. Σήμερα γιατί δεν συμβαίνει αυτό; Τι εναλλακτικές υπάρχουν; 

Ενδεχομένως, γιατί τα παιδιά… βομβαρδίζονται από πλήθος παιχνιδιών που πωλούνται στα πολυκαταστήματα, με αποτέλεσμα να μην μπαίνουν στη διαδικασία να ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους. Ομως, σε μια εποχή οικονομικής, αλλά και περιβαλλοντικής κρίσης, απλά, απλούστατα υλικά πριν οδηγηθούν σε κάδους απορριμμάτων ή ανακύκλωσης μπορούν να αντικαταστήσουν συμβατικά υλικά, και μάλιστα χωρίς… κόστος, να συμβάλλουν στην οικολογική ευαισθητοποίηση και συνείδηση, να εξιτάρουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητα των παιδιών. Παράλληλα, η διαδικασία αναζήτησης των υλικών για τη δημιουργία ενός παιχνιδιού αποτυπώνεται στη μνήμη του παιδιού για πάντα, ως κάτι διαφορετικό, που το έφτιαξε μόνο του και του δίνει πρωτόγνωρη χαρά. 

Πολλές ιδέες για τους γονείς και τα παιδιά προκειμένου να κατασκευάσετε δικά σας παιχνίδια από απλά και (επ)ανακυκλώσιμα υλικά, χωρίς έξοδα, θα βρείτε και στο blog http://fysicedu.blogspot.gr 

Απόσπασμα από τη ραδιοφωνική συνέντευξη της Βίβιαν Παπαγεωργίου στο Πρώτο Πρόγραμμα 

https://www.youtube.com/watch?v=bjrNl43mrKU

ΤΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ 

Γράφει η στο efiveia.gr Ψυχολόγος Ράνια Τοπτσόγλου

Εδώ και αρκετά χρόνια τα ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν μπει σχεδόν σε κάθε σπίτι. Υπάρχουν τρία είδη ηλεκτρονικών παιχνιδιών: τα φορητά (π.χ., Nintendo, PSP, παιχνίδια κινητών τηλεφώνων), τα παιχνίδια κονσόλας (π.χ. PlayStation) και αυτά που παίζονται στον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Υπάρχουν όμως και διάφοροι τύποι παιχνιδιών όπως είναι τα παιχνίδια στρατηγικής, τα παιχνίδια προσομοίωσης, τα παιχνίδια περιπέτειας, τα παιχνίδια ρόλων, τα παιχνίδια λογικής και τα παιχνίδια που έχουν σχέση με αθλήματα.

Τα παιδιά βρίσκουν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια πολύ ελκυστικά, εξαιτίας τόσο των γεμάτων ζωντάνια και χρώμα γραφικών τους, όσο και γιατί τους δημιουργούν συνεχώς προκλήσεις στην προσπάθειά τους να ανέβουν επίπεδο ή να ξεπεράσουν εμπόδια στο παιχνίδι που παίζουν. Η ολοένα και μεγαλύτερη ενασχόληση όμως των παιδιών με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, έχει προκαλέσει πληθώρα συζητήσεων ως προς το αν τελικά τα παιδιά κινδυνεύουν ή αν επωφελούνται από τη χρήση τους. 

Θετικές επιδράσεις των ηλεκτρονικών παιχνιδιών 

• Συμβάλουν στην ανάπτυξη και στη βελτίωση κάποιων γνωστικών δεξιοτήτων όπως είναι η συγκέντρωση της προσοχής, η παρατηρητικότητα, ο οπτικοκινητικός συντονισμός, η δεξιοτεχνία και η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων. 
• Καλλιεργούν τη δημιουργικότητα και τη φαντασία του παιδιού. 
• Μπορούν να συμβάλουν στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης του παιδιού μέσα από τις επιτυχίες του. 
• Είναι μέσο ψυχαγωγίας. 
• Μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα εκπαιδευτικά εργαλεία, αφού το παιδί μέσω κάποιων παιχνιδιών μπορεί να εμπεδώσει σχολικές γνώσεις, αλλά και να εμπλουτίσει τις γενικές του γνώσεις. 
• Μπορούν να αποτελέσουν μέσο κοινωνικοποίησης, αφού το παιδί καλεί τους φίλους του να παίξουν μαζί του, συζητάει τις επιδόσεις του με αυτούς και ανταλλάσσουν πληροφορίες. 

Αρνητικές επιδράσεις 

• Η υπερβολική έκθεση σε βίαια ηλεκτρονικά παιχνίδια δημιουργεί τον κίνδυνο να αυξηθεί η επιθετική συμπεριφορά του παιδιού, αλλά και να γίνεισταδιακή απευαισθητοποίησή του μπροστά σε βίαιες εικόνες. Η απευαισθητοποίηση αυτή μπορεί να οδηγήσει είτε σε έλλειψη αντίδρασης μπροστά σε βίαιες σκηνές στον πραγματικό κόσμο είτε, στη χειρότερη περίπτωση, στη διάπραξη μιας βίαιης πράξης με λιγότερους ενδοιασμούς. Ο κίνδυνος μάλιστα να συμβεί αυτό αυξάνεται, αν το παιδί είναι ήδη εσωστρεφές ή μεγαλώνει σε βίαιο περιβάλλον. 
• Επίσης, η συνεχής ενασχόληση του παιδιού με κάποιο ηλεκτρονικό παιχνίδι, μπορεί να οδηγήσει σεεσωστρέφεια και στην κοινωνική απομόνωσή του. 
• Ακόμη, από έρευνες έχει βρεθεί ότι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, όπως και η τηλεόραση, αποτελούν το δεύτερο παράγοντα πρόκλησης παχυσαρκίας μετά την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού. 
• Τέλος, υπάρχει και η περίπτωση για ένα παιδί να εθιστεί στη χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών. Σύμφωνα με έρευνες, για να θεωρηθεί ένα παιδί εθισμένο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, θα πρέπει να περνάει πάνω από τριάντα ώρες την εβδομάδα παίζοντας με αυτά. Μερικά σημάδια εξάρτησης είναι όταν : 

1. το παιδί θέλει να περνά όλο το χρόνο του με το ηλεκτρονικό παιχνίδι και δε θέλει ούτε να δει τους φίλους του ούτε και να ασχοληθεί με κάποια δραστηριότητα που παλιότερα το ευχαριστούσε, 
2. όταν πέφτει η απόδοσή του στο σχολείο, 
3. όταν γίνεται οξύθυμο την ώρα που δεν παίζει και 
4. όταν παραμελεί κάποιες βασικές του ανάγκες όπως είναι το φαγητό. 

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; 

• Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια δεν πρέπει να αποτελούν το μοναδικό είδος ψυχαγωγίας για ένα παιδί, αλλά είναι καλό το παιδί να ασχολείται και με ένα ή περισσότερα αθλήματα ή επιτραπέζια παιχνίδια τα οποία συμβάλλουν στην ανάπτυξη των κοινωνικών του δεξιοτήτων.  
• Όταν αγοράζετε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι θα πρέπει να προσέχετε την ειδική σήμανση που υπάρχει πάντα σε αυτό και αφορά αφενός την ηλικία που θα πρέπει να έχει το παιδί για να το παίξει και αφετέρου το περιεχόμενό του. Αν για παράδειγμα περιέχει ερωτικές σκηνές, βίαιες σκηνές, χυδαία γλώσσα, ναρκωτικά, φόβο, διακρίσεις, τζόγο κλπ. 
• Συζητήστε μαζί του για το περιεχόμενο των παιχνιδιών και για διάφορα θέματα που μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια παιξίματος, όπως είναι η ανταγωνιστικότητα μεταξύ φίλων, η βία στον πραγματικό κόσμο σε σχέση με τη βία στο παιχνίδι κ.λπ. 
• Το ηλεκτρονικό παιχνίδι είναι καλό να μη βρίσκεται στο δωμάτιο του παιδιού, αλλά σε ένα κοινόχρηστο χώρο όπως είναι το σαλόνι, έτσι ώστε το παιδί να μην απομονώνεται. 
• Βάλτε όρια στο χρόνο χρήσης ηλεκτρονικών παιχνιδιών, ο οποίος δεν πρέπει να υπερβαίνει σε καμία περίπτωση τις δύο ώρες την ημέρα, ακόμη κι αν το παιδί έχει όλη τη μέρα ελεύθερη από άλλες δραστηριότητες. 
• Αν διαπιστώσετε ότι το παιδί σας χρησιμοποιεί σε υπερβολικό βαθμό ηλεκτρονικά παιχνίδια και αυτό του έχει προκαλέσει συναισθηματικές ή άλλου είδους δυσκολίες, απευθυνθείτε για βοήθεια σε κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας. 

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 

ΗΛΙΚΑ : ............ 

ΦΥΛΟ : 

🔀 ΚΟΡΙΤΣΙ 

🔀 ΑΓΟΡΙ 

1. Παίζεις παιχνίδια στον ηλεκτρονικό υπολογιστή; 

 Ναι 

 Όχι 

2. Από ποια ηλικία ξεκίνησες να παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια; 

............ 

3. Τι είδους παιχνίδια παίζεις; 

 Δράσης 

 Quiz

 Διασκέδασης 

 Τυχερά 

 Fb games 

4. Παίζεις ομαδικό παιχνίδι ή μόνος σου στον υπολογιστή; 

 Ομαδικό 

 Μόνος/η 

5. Πόσες ώρες παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια;; 

 0 - 2 

 3 - 5 

 5 - άνω 

6. Αν παίζεις πάνω από 5 ώρες την ημέρα ηλεκτρονικά παιχνίδια, πιστεύεις ότι σε έχει επηρεάσει αρνητικά;

 Ναι 

 Όχι 

Θ.Ε. - Έμφυλες Ταυτότητες : Η εκπαίδευση στην αρχαία Ελλάδα

Θεματική Εβδομάδα

Άξονας : Έμφυλες Ταυτότητες

Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΑΘΗΝΑ

Φαίνεται ότι στην Αθήνα η εκπαίδευση των αγοριών και των κοριτσιών ήταν διαφορετική. 

Συγκεκριμένα, τα αγόρια : 

• Πήγαιναν σε εκπαιδευτήρια με τη συνοδεία ενός δούλου, συνήθως του πιο μορφωμένου, και παρακολουθούσαν μαθήματα ανάγνωσης, γραφής, αριθμητικής, μουσικής, τραγουδιού, ποίησης και γυμναστικής από το πρωί ως το βράδυ. Ένδειξη για την ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης συνιστούσε η αποστήθιση και διδασκαλία των ομηρικών επών. 
• Οι μαθητές χρησιμοποιούσαν ως «τετράδιο» μία πλάκα αλειμμένη με κερί και χάραζαν επάνω ό,τι μάθαιναν. Για να σβήσουν είχαν μία σπάτουλα, με την οποία περνούσαν ελαφρώς την επιφάνεια της πλάκας. Στη συνέχεια, ξαναέγραφαν. 
• Για το μάθημα των μαθηματικών χρησιμοποιούσαν τα δάχτυλά τους, για να μάθουν να λογαριάζουν, τον άβακα, πάνω στον οποίο ιχνογραφούσαν μαθηματικούς τύπους ή γεωμετρικά σχήματα και τον πυθαγόρειο πίνακα. 
• Όσο για τα μουσικά μαθήματα, αυτά περιλάμβαναν την εκμάθηση μουσικών οργάνων, όπως ο αυλός, η κιθάρα κ.ά, καθώς και την προσωδιακή απαγγελία ποιημάτων. 
• Οι αρχαίοι Έλληνες έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην εκγύμναση του σώματος, γιατί πίστευαν ότι η σωματική υγεία συνάδει με την πνευματική και τη βοηθά. Έτσι, γυμνάζονταν στις παλαίστρες είτε σε ομαδικά αθλήματα, είτε σε ατομικά σε πνεύμα άμιλλας και αυτοβελτίωσης. 
• Η εκμάθηση των αθλημάτων περιλάμβανε και το αγωνιστικό κομμάτι, που συνδεόταν με την καλλιέργεια του ήθους και της αρετής. Έτσι, οι αρχαίοι διέθεταν ειδικά διαμορφωμένους χώρους για κάθε άθλημα και είχαν θεσπίσει όργανα με συγκεκριμένα καθήκοντα. Τέτοια ήταν οι φροντιστές των αθλητικών χώρων, που ασχολούνταν με την καθαριότητα και την σωστή λειτουργία των γηπέδων πριν, κατά τη διάρκεια των αγώνων και μετά το τέλος τους. Επίσης, υπήρχαν επαγγελματίες προπονητές, οι παιδοτρίβες, οι οποίοι ασχολούνταν με τη φυσική κατάσταση των αθλητών, την προετοιμασία τους και την ηθική διαπαιδαγώγησή τους. Τα δημοφιλέστερα αθλήματα ήταν το ακόντιο, ο δίσκος, ο δρόμος, η πάλη, η πυγμαχία και το παγκράτιο, του οποίου οι αθλητές θεωρούνταν ιδιαίτερα ικανοί και απολάμβαναν τον θαυμασμό του κόσμου. 
• Οι πλούσιοι Αθηναίοι μάθαιναν τα πρώτα τους γράμματα με κάποιον γραμματιστή, που συνήθως πήγαινε για κατ’ οίκον διδασκαλία. Αργότερα, συνέχιζαν τις σπουδές τους παρακολουθώντας τη διδασκαλία ενός ρήτορα ή σοφιστή και εγκολπώνονταν στις πολιτικές διαδικασίες της πόλης με ειδική τελετή. 
• Οι φτωχοί Αθηναίοι μάθαιναν λίγα γράμματα και είτε ακολουθούσαν το επάγγελμα του πατέρα, συνήθως κάποια τέχνη, θητεύοντας στο πλάι του, είτε μαθητεύοντας κοντά σε κάποιον επαγγελματία. Έτσι, γίνονταν ξυλουργοί, σιδηροτεχνίτες, βυρσοδέψες κ.ά. 
• Τα κορίτσια δεν είχαν τις ίδιες ευκαιρίες για μόρφωση με τα αγόρια. Οι μητέρες ήταν υπεύθυνες να διδάξουν τις οικιακές εργασίες και τον έλεγχο και συντονισμό των δούλων, εάν επρόκειτο για πλούσιες οικογένειες. 

ΣΠΑΡΤΗ 

Στην αρχαία Σπάρτη τα δεδομένα για την εκπαίδευση ήταν λίγο διαφορετικά από αυτά στην Αθήνα. 

• Τα παιδιά έμεναν στο σπίτι υπό την επίβλεψη και ευθύνη των γονιών ως τα 7 τους χρόνια. 
• Στη συνέχεια την ευθύνη αναλάμβανε η πολιτεία, η οποία στόχευε στη δημιουργία δυνατών και θαρραλέων πολεμιστών. Έτσι, βαρύτητα δινόταν στην εκγύμναση, η οποία δεν συνδυαζόταν με την αρετή, όπως στην Αθήνα, αλλά με την τόλμη, την αφοβία και τη δύναμη. Οι συνθήκες διαβίωσης ήταν ιδιαίτερα σκληρές για τα παιδιά, αφού συχνά έμεναν νηστικά ή τρέφονταν λιτά, ώστε να μπορούν να επιβιώσουν σε συνθήκες πολεμικής αναμέτρησης με στερήσεις. Έμεναν εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες, για να σκληραγωγούνται και συνήθιζαν στην απουσία ανθρώπινης επικοινωνίας και συναισθηματικής επαφής. 
• Όλη η Σπάρτη ήταν ένα γυμνάσιο αθλημάτων. 
• Τα κορίτσια στη Σπάρτη δεν μάθαιναν τις δουλειές του σπιτιού, όπως στην Αθήνα, αλλά ασκούσαν το σώμα τους, ώστε να γίνουν δυνατές και να γεννήσουν υγιή και ρωμαλέα παιδιά, αφιερωμένα στην πατρίδα. 

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 

Το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα διαφέρει από αυτό της αρχαιότητας, καθώς έχουν προστεθεί οι θετικές επιστήμες, τα μαθήματα της τεχνολογίας όπως η πληροφορική και οι ξένες γλώσσες. Τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο από πιο μικρή ηλικία τεσσάρων ετών στα νηπιαγωγεία και οι τάξεις στα σχολεία είναι περισσότερες. Πλέον πηγαίνουν στο σχολείο και πλούσιοι και φτωχοί. Τα παιδιά σήμερα έχουν διευκολυνθεί γιατί τώρα πια υπάρχουν θρανία για να γράφουν σε τετράδια και καρέκλες για να κάθονται. 

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ 

Φαίνεται πως η παιδεία των αρχαίων στην πλήρη μορφή της υπήρξε προνόμιο των εύπορων τάξεων, κάτι που αδιάκριτα συμβαίνει ως τη σύγχρονη εποχή μας με συγκαλυμμένο ή απροκάλυπτο τρόπο. Ωστόσο, είναι φανερό πως ο στόχος της ελληνικής εκπαίδευσης στην αρχαιότητα θεωρητικά και πρακτικά ήταν η παραγωγή του καλύτερου δυνατού πολίτη και όχι ο πλουτισμός –σε αντιστροφή προς τη σύγχρονη πραγματικότητα. Αναζητούσε το καλό της κοινότητας και όχι το καλό του ατόμου. Βέβαια οι μέθοδοι και τα υλικά της μαθητείας διέφεραν από περιοχή σε περιοχή, όμως το ζητούμενο ήταν το ίδιο, η εκπαίδευση του χαρακτήρα, κάτι που οι Έλληνες γονείς ζητούσαν επίμονα από τους διευθυντές των σχολείων. Επίσης, σημαντική – αν και όχι στην περίπτωση της Σπάρτης ή της Κρήτης, όπου το ιδανικό ζητούμενο ήταν η ανδρεία, η τόλμη, η στρατιωτική μαθητεία και η διακυβέρνηση – ήταν η αναζήτηση της αισθητικής και της φαντασίας, μέσω της τέχνης και της μουσικής. Τούτο γινόταν μέσω της εξατομίκευσης και της απομάκρυνσης του παιδιού από τις επιρροές της οικογένειας. Τόσο ο νεαρός Σπαρτιάτης όσο και ο νεαρός Αθηναίος ή Εφέσιος από τα έξι μόλις χρόνια του περνούσε όλη την ημέρα του μακριά από το σπίτι, με τη συντροφιά των συνομηλίκων του στην παλαίστρα ή τους δρόμους. Μάθαινε να ξεκόβει από την οικογένειά του και να σχετίζεται με τους αυριανούς συμπολίτες του. Αναμφίβολα έχανε πολλά από αυτό το σύστημα, αλλά έτσι εξασφαλιζόταν η ενότητα και η συνέχεια της πόλης-κράτους. Όλα εξασφάλιζαν πως το παιδί θα συνειδητοποιούσε ότι είναι μέλος μιας κοινότητας, για την ευτυχία και την ευημερία της οποίας η προσωπική τους επιθυμία ή ευχαρίστηση έπρεπε να υποτάσσεται. Με αυτόν τον τρόπο αναπτύχθηκε και έμεινε στην ιστορική μνήμη η αίσθηση της αυτοθυσίας για χάρη της πολιτείας ή της κοινότητας.

Στο σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλα τα παιδιά μεταξύ των ηλικιών 6-15, δηλαδή περιλαμβάνει την Πρωτοβάθμια (Δημοτικό) και την κατώτερη Δευτεροβάθμια (Γυμνάσιο). H σχολική ζωή, όμως, των μαθητών μπορεί να ξεκινά από την ηλικία των 2,5 ετών (προσχολική εκπαίδευση) σε ιδρύματα (ιδιωτικά και δημόσια) που ονομάζονται Βρεφονηπιακοί Παιδικοί Σταθμοί. Ορισμένοι Βρεφονηπιακοί Παιδικοί σταθμοί διαθέτουν και Νηπιακά Τμήματα που λειτουργούν παράλληλα προς τα Νηπιαγωγεία. Η διάρκεια φοίτησης στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Δημοτικό) είναι εξαετής, με ηλικία εισόδου το 6ο έτος. Παράλληλα προς τα κοινά Νηπιαγωγεία και Δημοτικά λειτουργούν και Ολοήμερα σχολεία, τα οποία έχουν διευρυμένο ωράριο λειτουργίας και εμπλουτισμένο Αναλυτικό Πρόγραμμα. Η μετά-υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, σύμφωνα με τη μεταρρύθμιση του 1997, περιλαμβάνει δύο τύπους σχολείων: τα Ενιαία Λύκεια και τα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια (ΤΕΕ). Η διάρκεια φοίτησης είναι τριετής στα Ενιαία Λύκεια και διετής (α΄ κύκλος σπουδών) ή τριετής (β΄ κύκλος σπουδών) στα Τεχνικά Επαγγελματικά Εκπαιδευτήρια, ενώ δεν αποκλείονται αμοιβαίες μετακινήσεις από τον ένα τύπο σχολείου στον άλλο. Παράλληλα με τα κοινά σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης λειτουργούν και Ειδικά Νηπιαγωγεία, Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια και λυκειακές τάξεις, που απευθύνονται σε μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Επίσης λειτουργούν και Μουσικά, Εκκλησιαστικά και Αθλητικά Γυμνάσια και Λύκεια. Στη μετά-υποχρεωτική Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση εντάσσονται και τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΙΕΚ), τα οποία προσφέρουν επίσημη αλλά αδιαβάθμητη εκπαίδευση. Τα Ιδρύματα αυτά χαρακτηρίζονται αδιαβάθμητα, γιατί δέχονται τόσο αποφοίτους Γυμνασίου όσο και αποφοίτους Λυκείου, ανάλογα με τις επιμέρους ειδικότητες που προσφέρουν. 

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΜΟΡΦΩΣΗ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 

1. Σε ποια σχολική βαθμίδα φοιτάς; 

…………………………………………………………………………………………………………..

2. Τι μαθήματα κάνεις; 

…………………………………………………………………………………………………………..

3. Πόσες ώρες ασχολείσαι με τα μαθήματα του σχολείου, όταν τελειώνει το σχολικό πρόγραμμα; 

…………………………………………………………………………………………………………..

4. Χρειάζεσαι βοήθεια, για να προετοιμάσεις τα μαθήματα της επόμενης ημέρας; 

…………………………………………………………………………………………………………..

5. Αν ναι, πού βρίσκεις αυτή τη βοήθεια; 

…………………………………………………………………………………………………………..

6. Έχεις εξωσχολικές δραστηριότητες (ξένες γλώσσες, αθλήματα, μουσική, κ.ά); 

…………………………………………………………………………………………………………..

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΗΘΗ- ΕΘΙΜΑ

1. Κατάγεσαι από την Αθήνα ή από την επαρχία; 

…………………………………………………………………………………………………………..

2. Στην οικογένειά σου έχετε κάποιες συγκεκριμέςνες συνήθειες σε γιορτές ή άλλες μέρες του χρόνου (π.χ. Χριστούγεννα, Πάσχα, ονομαστικές γιορτές); 

…………………………………………………………………………………………………………..

3. Τι είδους συνήθειες είναι αυτές; 

…………………………………………………………………………………………………………..

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

1. Διασκεδάζεις, όταν δεν έχεις υποχρεώσεις, όπως σχολείο, διάβασμα; 

…………………………………………………………………………………………………………..

2. Πώς διασκεδάζεις; 

…………………………………………………………………………………………………………..

3. Σε τι μέρη πηγαίνεις; 

…………………………………………………………………………………………………………..

4. Έχεις μέρος, όπου συχνάζεις με τους φίλους σου (στέκι); 

…………………………………………………………………………………………………………..

5. Πόσο συχνά βγαίνεις βόλτα; 

…………………………………………………………………………………………………………..

6. Τι ώρα επιστρέφεις στο σπίτι; 

…………………………………………………………………………………………………………..

7. Τι κάνεις, όταν βγαίνεις; 

…………………………………………………………………………………………………………..

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

1. Τρως το φαγητό του σπιτιού; 

…………………………………………………………………………………………………………..

2. Ποια είναι τα αγαπημένα σου φαγητά; 

…………………………………………………………………………………………………………..

3. Σου αρέσει το έτοιμο φαγητό; 

…………………………………………………………………………………………………………..

4. Πόσο συχνά τρως έτοιμο φαγητό; 

…………………………………………………………………………………………………………..

5. Τι είδους έτοιμο φαγητό τρως; 

…………………………………………………………………………………………………………..

6. Αν προσέχεις τη διατροφή σου και τρως υγιεινά, για ποιο λόγο το κάνεις (εμφάνιση, υγεία, μόδα); 

…………………………………………………………………………………………………………..

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΓΙΑ ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ

1. Ψωνίζεις μόνος/-η σου τα ρούχα που φοράς; 

…………………………………………………………………………………………………………..

2. Αν ναι, με ποια κριτήρια τα ψωνίζεις (άνεση, μόδα, παρέες); 

…………………………………………………………………………………………………………..

3. Τι είδους ρούχα προτιμάς; 

…………………………………………………………………………………………………………..

4. Ενημερώνεσαι για τις εξελίξεις στη μόδα; 

…………………………………………………………………………………………………………..

5. Αν ναι, με ποιο τρόπο (τηλεόραση, περιοδικά μόδας, συζητήσεις); 

…………………………………………………………………………………………………………..

6. Φοράς κάτι που είναι στη μόδα, ακόμα κι αν δεν σου πηγαίνει πολύ; 

…………………………………………………………………………………………………………..

7. Αν ναι, γιατί το κάνεις;

…………………………………………………………………………………………………………..