Θεματική Εβδομάδα
Άξονας : 'Εμφυλες ταυτότητες
ΕΦΗΒΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ - BULLYING
Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Μάθημα : Νεοελληνική Λογοτεχνία
(Ο δρόμος για τον Παράδεισο είναι μακρύς, Μαρούλα Κλιάφα)
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Γράφει στο efiveia.gr η Ψυχολόγος Κωνσταντίνα Καστελιώτη, συνεργάτης του Δικτύου Psy-Counsellors
Στην εποχή μας, η διαφορετικότητα εμφανίζεται συχνά ως επιδίωξη ακόμα και ως αυτοσκοπός: να είμαστε δηλαδή διαφορετικοί ώστε να ξεχωρίζουμε από τους άλλους. Πρόκειται, σε μεγάλο βαθμό, για μια μόδα, μια επίπλαστη ανάγκη η οποία έχει δημιουργηθεί από τα καταναλωτικά πρότυπα. Στο πλαίσιο της προώθησης και διαφήμισης των προϊόντων κατανάλωσης, λαμβάνουμε με διάφορους τρόπους το εξής μήνυμα: «μην είσαι συνηθισμένος, μην είσαι όπως οι άλλοι, χρησιμοποίησε το τάδε προϊόν που θα σε αναδείξει».
Στην εφηβεία, η διαφορετικότητα χαρακτηρίζεται συχνά από αμφιθυμία. Ο έφηβος θέλει να είναι διαφορετικός από τους ενήλικες αλλά να μοιάζει με τους συνομηλίκους του. Αποστασιοποιείται από τους ενήλικες αμφισβητώντας τις αξίες, τις συνήθειες και τα πρότυπα που υιοθετούσε μέχρι τώρα ή που του είχαν επιβληθεί. Εκφράζει τη διαφοροποίησή του με την εμφάνιση, τις απόψεις και τη συμπεριφορά του που μπορεί να κινείται στα όρια των κανόνων και κάποιες φορές να τα ξεπερνά.
Παράλληλα, είναι σημαντικό για τον έφηβο να μοιάζει με τους συνομηλίκους του για να νιώθει αποδεκτός από την παρέα που επιλέγει, να ανήκει σε αυτήν. Πολλές φορές αισθάνεται, εξάλλου, ότι μόνο οι φίλοι του τον καταλαβαίνουν καθώς περνάνε την ίδια φάση με εκείνον.
Τι συμβαίνει όμως όταν ο έφηβος έχει μια ιδιαιτερότητα που όντως τον διαφοροποιεί από πολλούς άλλους συνομηλίκους του; Η έννοια της διαφορετικότητας περιλαμβάνει ένα τεράστιο εύρος ποικίλων καταστάσεων. Μπορεί να πρόκειται για κάποιο χαρακτηριστικό της εξωτερικής του εμφάνισης, κάποιας μορφής αναπηρία ή διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό.
Αν η κατάσταση αυτή προϋπάρχει της περιόδου της εφηβείας, τότε ο ερχομός της εφηβείας φέρνει ίσως μια ευκαιρία επαναδιαπραγμάτευσης του τρόπου με τον οποίο τη βλέπει ο έφηβος. Σε περίπτωση που πρόκειται για μια νέα κατάσταση, ένα από τα ζητήματα που προκύπτουν είναι πώς θα την εντάξει στην ταυτότητά του που βρίσκεται υπό διαμόρφωση.
Αν ο έφηβος επιθυμεί να βελτιώσει κάποιο χαρακτηριστικό του (όπως το επιπλέον βάρος ή η έντονη ακμή), ενδεχομένως να χρειάζεται καθοδήγηση ως προς τους τρόπους και τις διαθέσιμες επιλογές που θα οδηγήσουν σε μια αλλαγή προς την επιθυμητή εικόνα. Η υποστήριξη είναι απαραίτητη καθώς και η υπομονή μέχρι να επιτευχθεί το αποτέλεσμα.
Είναι βασικό να βοηθήσουμε τους εφήβους να αποδεχτούν τον εαυτό τους, να μην έχουν ενοχές για τις ατέλειες τους και να απαλλαγούν από το βάρος του μύθου της τέλειας εικόνας που μπορεί να τους προκαλεί άγχος, απογοήτευση και ένα διαρκές αίσθημα ανεπάρκειας. Μπορούμε να εξηγήσουμε στους εφήβους ότι οι άλλοι δίνουν τελικά τόση σημασία σε ένα χαρακτηριστικό μας όση του δίνουμε κι εμείς οι ίδιοι. Αυτό συμβαίνει είτε καταβάλλουμε μεγάλη προσπάθεια για να το προβάλλουμε είτε αντιθέτως για να το καλύψουμε.
Δεν είναι πάντα βέβαιο, ωστόσο, ότι ο έφηβος θα μιλήσει για κάποιο χαρακτηριστικό του το οποίο δεν του αρέσει ή νιώθει ακόμα και ντροπή γι αυτό. Μερικές φορές χρειάζεται η διερεύνηση κάποιων έντονων συμπεριφορών με τις οποίες μπορεί να προσπαθεί ο έφηβος να καλύψει ένα τέτοιο χαρακτηριστικό, επιχειρώντας να στρέψει αλλού την προσοχή συχνά με τρόπο υπερβολικό.
Τέλος, αξίζει να αναρωτηθούμε μαζί με τους εφήβους τι κάνει κάτι διαφορετικό, με ποιο πρότυπο ή συνηθισμένο το συγκρίνουμε και πώς το διαφορετικό του παρελθόντος καταλήγει τελικά να γίνει το συνηθισμένο του παρόντος.
ΕΝΑΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΣΕΛΙΔΟΔΕΙΚΤΗΣ - ΑΦΙΣΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ BULLYING
Από το Συμβουλευτικό Σταθμό Νέων Ηρακλείου,
ενημερωτικό φυλλάδιο για τους μαθητές που μπορείτε να βρείτε : ε δ ώ
και ενημερωτικό φυλλάδιο για τους εκπαιδευτικούς που μπορείτε να βρείτε : ε δ ώ
Επίσης, έναν Κατάλογο ταινιών με θέμα τον Σχολικό Εκφοβισμό :
και έναν Κατάλογο βιβλίων για παιδιά & εφήβους σχετικά με το bullying :
καθώς και Λίστα με βιβλία από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου :
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου